
So Sánh Phương Pháp STEAM và Reggio Emilia
So
Sánh Phương Pháp Giáo Dục STEAM và Reggio Emilia: Khác Biệt, Giá Trị và Ứng Dụng
Thực Tiễn
Phương pháp giáo dục STEAM và Reggio Emilia là hai mô hình
đổi mới được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới, mỗi phương pháp đều mang lại
những giá trị đặc biệt cho quá trình học tập của trẻ. Dưới đây là một số so
sánh chi tiết về hai phương pháp này:
1. Triết
Lý và Mục Tiêu
STEAM: Tập trung vào việc tích hợp các môn học Khoa học,
Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật, và Toán học để khuyến khích sự sáng tạo, giải
quyết vấn đề và phát triển kỹ năng thực tiễn.
Reggio Emilia: Được xây dựng dựa trên nguyên tắc trẻ em là
những nhà nghiên cứu chính về thế giới xung quanh, khuyến khích sự học tập qua
việc khám phá và tương tác, với sự hỗ trợ của giáo viên như một người hướng dẫn.
2. Phương
Pháp Giảng Dạy
STEAM: Sử dụng dự án và dự án tích hợp để giảng dạy, nơi trẻ
em có thể áp dụng kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau để giải quyết các vấn đề
thực tế.
Reggio Emilia: Tập trung vào "Ba Ngôi Sao": Trẻ
em, Môi trường, và Giáo viên. Môi trường học được thiết kế để kích thích sự tò
mò và khám phá, với sự sử dụng rộng rãi của các tài liệu và vật liệu tự nhiên.
3. Giá
Trị Được Đặt Ra
STEAM: Nhấn mạnh vào việc phát triển kỹ năng thực tiễn và sự
sáng tạo, chuẩn bị trẻ em cho môi trường làm việc trong thế giới công nghệ cao.
Reggio Emilia: Đề cao quyền tự chủ của trẻ, khuyến khích sự
phát triển cá nhân và tư duy phản biện thông qua việc học tập dựa trên sự quan
sát và trải nghiệm.
4. Ứng
Dụng Thực Tiễn
Cả hai phương pháp đều được áp dụng rộng rãi và đã chứng minh được hiệu quả trong việc nâng cao chất lượng giáo dục. Tuy nhiên, việc áp dụng phương pháp nào phụ thuộc vào mục tiêu giáo dục cụ thể của từng trường và nhu cầu của học sinh.
Chúng ta hãy suy ngẫm về bản chất của STEAM. Phương pháp này, một sự kết hợp hài hòa của Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học, nhằm truyền đạt cho học sinh những kỹ năng thiết yếu của thế kỷ 21. STEAM không chỉ dạy các sự kiện mà còn chú trọng vào việc phát triển nghệ thuật tư duy phản biện, kỹ năng giải quyết vấn đề, và sự sáng tạo.
- Tư duy phản biện: Học sinh học cách phân tích và đánh giá nghiêm túc, rèn luyện khả năng phán đoán.
- Sáng tạo: Khuyến khích học sinh khám phá và đổi mới, tìm ra giải pháp sáng tạo cho các vấn đề phức tạp.
- Ứng dụng thực tiễn: STEAM kết hợp lý thuyết với thực hành, cho phép học sinh thấy được ứng dụng trực tiếp của kiến thức vào thế giới thực. Các dự án liên ngành giúp học sinh hiểu sâu về các nguyên lý khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học.
Ví dụ cụ thể :
Dự án Xây dựng Cầu: Học sinh thiết kế và xây dựng cầu từ các vật liệu như que kem và keo dán. Họ sẽ áp dụng kiến thức về vật lý (khoa học), kỹ thuật (kỹ thuật), và toán học để đảm bảo cầu có thể hỗ trợ trọng lượng nhất định. Họ có thể trang trí cầu bằng các yếu tố nghệ thuật để làm cho nó trở nên hấp dẫn hơn.So Sánh Phương Pháp Giáo Dục STEAM và Reggio Emilia: Khác Biệt, Giá Trị và Ứng Dụng Thực Tiễn
Ngược lại, phương pháp Reggio Emilia tập trung vào việc phát triển toàn diện cá nhân, tôn trọng sự khác biệt và khuyến khích sự tự do, tự lập.
- Tự do lựa chọn: Trẻ được tự do chọn hoạt động mà mình quan tâm, giúp phát triển động lực tự nhiên trong học tập.
- Tự quản lý thời gian: Trẻ tự quản lý thời gian và nhịp độ học tập của mình, phát triển kỹ năng tự quản lý và khả năng tập trung cao.
- Phát triển tự lập: Trẻ được khuyến khích tự giải quyết vấn đề và tự tìm ra cách học tốt nhất cho bản thân, từ đó phát triển kỹ năng tự lập và tự tin trong việc ra quyết định.
Ví dụ cụ thể :
Dự án "Thế giới của Côn trùng": Trẻ em quan sát
côn trùng trong khu vực xung quanh trường và quyết định nghiên cứu thêm về
chúng. Họ có thể xây dựng mô hình côn trùng, vẽ tranh về các loài côn trùng, và
thậm chí tạo ra câu chuyện hoặc kịch bản về cuộc sống của côn trùng. Giáo viên
hỗ trợ bằng cách cung cấp tài liệu và tài nguyên, và khuyến khích trẻ chia sẻ
phát hiện của mình với các bạn cùng lớp.
<!--[if !supportLineBreakNewLine]-->
<!--[endif]-->
Bảng
So Sánh Chi Tiết Giữa STEAM và Reggio Emilia
Tiêu
chí |
Phương
pháp STEAM |
Phương
pháp Reggio Emilia |
Mục tiêu chính |
Phát triển kỹ năng thế kỷ 21 như
tư duy phản biện, sáng tạo, và kỹ năng làm việc nhóm. |
Đặt trẻ làm trung tâm, khuyến
khích sự sáng tạo và tự do trong học tập. |
Cách tiếp cận |
Liên ngành và dự án. |
Dựa trên dự án và sự khám phá của
trẻ. |
Phương pháp dạy học |
Sử dụng các dự án liên quan đến
thực tiễn và tích hợp nhiều lĩnh vực. |
Học tập qua dự án dài hạn, bắt
nguồn từ sự hứng thú của trẻ. |
Tính tự do trong học tập |
Học sinh làm việc theo nhóm, theo
các nhiệm vụ được phân công. |
Trẻ tự do khám phá và học hỏi theo
nhịp độ của mình. |
Tính tương tác |
Hợp tác làm việc nhóm, thường có
các dự án yêu cầu sự tham gia của nhiều học sinh. |
Tập trung vào sự phát triển cá
nhân và tương tác xã hội thông qua dự án. |
Ứng dụng thực tế |
Kết nối kiến thức với các vấn đề
thực tiễn, giúp trẻ hiểu và ứng dụng kiến thức vào cuộc sống hàng ngày. |
Học qua thực hành và khám phá môi
trường xung quanh. |
Phạm vi kiến thức |
Tích hợp Khoa học, Công nghệ, Kỹ
thuật, Nghệ thuật, và Toán học. |
Phát triển toàn diện qua nhiều
lĩnh vực từ ngôn ngữ, toán học đến nghệ thuật. |
Phát triển kỹ năng |
Tư duy phản biện, sáng tạo, kỹ
năng làm việc nhóm, kỹ năng thực hành. |
Sáng tạo, tự quản lý, tự tin, kỹ
năng xã hội. |
Ví dụ hoạt động |
Xây dựng mô hình cầu, nghiên cứu
nguồn năng lượng tái tạo, sáng tạo nghệ thuật, thuyết trình dự án. |
Khám phá thiên nhiên, sáng tạo
nghệ thuật, thực hiện dự án dựa trên sự tò mò của trẻ. |
Môi trường học tập |
Đa dạng, tích hợp nhiều lĩnh vực,
thường sử dụng công nghệ và các công cụ kỹ thuật. |
Môi trường học tập được thiết kế
như một "giáo viên thứ ba", hỗ trợ sự khám phá và sáng tạo của trẻ. |
Vai trò của giáo viên |
Hướng dẫn, tạo điều kiện cho học
sinh làm việc nhóm và thực hiện các dự án. |
Quan sát, hướng dẫn và hỗ trợ trẻ
trong quá trình học tập, khuyến khích sự tự do và sáng tạo. |
Bảng So Sánh Khó Khăn Khi Áp Dụng Phương Pháp Reggio Emilia và STEAM
Tiêu chí | Phương pháp Reggio Emilia | Phương pháp STEAM |
---|---|---|
Khó khăn đối với trường học | - Chi phí cao cho việc thiết lập môi trường linh hoạt và tài liệu đặc biệt. | - Chi phí cao cho việc đầu tư thiết bị công nghệ, dụng cụ kỹ thuật, và vật liệu học tập. |
- Đòi hỏi không gian lớn để trẻ có thể tự do di chuyển và khám phá. | - Cần có cơ sở vật chất và phòng học được trang bị đầy đủ để hỗ trợ các dự án liên ngành. | |
- Tài nguyên hạn chế để hỗ trợ các hoạt động học tập sáng tạo. | - Việc lập kế hoạch và thực hiện các dự án STEAM đòi hỏi nhiều thời gian và nguồn lực. | |
Khó khăn đối với giáo viên | - Cần được đào tạo chuyên sâu về phương pháp Reggio Emilia. | - Cần hiểu rõ và thành thạo trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. |
- Thích nghi với vai trò hướng dẫn hơn là giảng dạy truyền thống. | - Thiết kế và quản lý các dự án liên ngành đòi hỏi kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức cao. | |
- Cần kiên nhẫn và linh hoạt để tạo điều kiện cho học sinh tự khám phá và học hỏi. | - Đánh giá học sinh qua các dự án phức tạp có thể khó khăn và không rõ ràng như đánh giá truyền thống. | |
Khó khăn đối với học sinh | - Thích nghi với tự do và tự quản lý thời gian học tập. | - Khả năng làm việc nhóm và giao tiếp hiệu quả có thể là thách thức với một số học sinh. |
- Trẻ em đã quen với cấu trúc và hướng dẫn rõ ràng có thể gặp khó khăn trong môi trường linh hoạt. | - Dự án kéo dài và yêu cầu tham gia liên tục có thể gây áp lực cho học sinh. | |
- Học sinh cần phải hiểu và áp dụng kiến thức từ nhiều lĩnh vực khác nhau. |
Những
so sánh trên muốn truyền tải điều gì.
Chúng ta nên suy ngẫm nhiều về bản chất của STEAM. Phương pháp này là một sự kết hợp
hài hòa của Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật và Toán học, nhằm truyền
đạt cho học sinh những kỹ năng thiết yếu của thế kỷ 21.
Phương pháp STEAM cực kì phù hợp và đáng giá khi gặp đúng hệ tư tưởng, tức là nếu gặp được những Phụ Huynh và các Thầy Cô có tư tưởng thích sự đổi mới, cải tiến liên tục trong giáo dục con người cũng như giáo dục chính con em của mình, thì STEAM đem lại được 1 hệ thống, 1 dự án gồm nhiều công đoạn, nhiều bước thực hành mang tính giá trị thực tiễn cao, thừa sức để các em áp dụng ngay vào những tình huống phức tạp trong đời sống chúng ta hay phải đối mặt, đó chính là rèn luyện tư duy phản biện, khả năng suy xét tình huống và phán đoán tình huống với sự sắc sảo trong cách suy nghĩ. STEAM khuyến khích học sinh
khám phá và sáng tạo, giải quyết vấn đề qua các dự án liên ngành phản ánh sự phức
tạp của thế giới thực.
Bằng cách kết hợp lý thuyết với thực hành, STEAM cho
phép người học thấy được ứng dụng trực tiếp của kiến thức. Chẳng phải người ta
đã nói rằng kiến thức không có ứng dụng giống như cây không có quả hay sao? Qua
các dự án trải dài nhiều lĩnh vực, học sinh phát triển sự hiểu biết sâu sắc về
các nguyên lý khoa học, tiến bộ công nghệ, thách thức kỹ thuật, biểu hiện nghệ
thuật và logic toán học. Phương pháp tiếp cận toàn diện này không chỉ chuẩn bị
cho các em thành công trong học tập mà còn đối mặt với những thách thức đa dạng
của cuộc sống..